Trong nhiều doanh nghiệp Việt Nam, bán hàng thường được hiểu rất đơn giản: báo giá – xuất hàng – thu tiền.
Cách làm này không sai, nhất là khi doanh nghiệp còn nhỏ. Nhưng khi quy mô lớn dần, khách nhiều hơn, giao hàng phức tạp hơn, công nợ kéo dài hơn, thì bán hàng không còn là việc riêng của phòng Sales, mà ảnh hưởng trực tiếp tới kho, kế toán và dòng tiền.
Bài viết này chia sẻ lại quy trình bán hàng trong doanh nghiệp Việt Nam :
từ thực tế vận hành, rồi mới vào mapping từng bước với SAP Business One.
Quy trình bán hàng
Nhiều người chúng ta vẫn nghĩ quy trình bán hàng là mấy cái form trong phần mềm. Nhưng thực ra, phần mềm chỉ là nơi ghi lại, còn quy trình là cách các đơn vị trong doanh nghiệp phối hợp với nhau mỗi ngày.
Nói cho gọn, quy trình bán hàng giúp doanh nghiệp trả lời:
– Khách đang mua gì, mình đã hứa bán chưa?
– Hàng đã giao hay chưa?
– Và tiền đã về hay vẫn còn treo công nợ?
Nếu mấy câu này chưa rõ, thì dùng phần mềm nào cũng rối.
SAP Business One không làm khó doanh nghiệp.
Nó chỉ buộc mình phải làm cho rõ những chỗ trước giờ vẫn đang mập mờ.
Bán hàng có hai chiều, nhưng đa số chỉ nhìn một chiều
Khi nói tới bán hàng, đa số doanh nghiệp chỉ nghĩ tới chiều thuận: từ lúc khách hỏi cho tới lúc tiền về.
Nhưng thực tế, bán hàng luôn tồn tại hai chiều song song.
- Chiều thuận gồm báo giá, đơn hàng, giao hàng, hóa đơn, thu tiền.
- Chiều nghịch gồm trả hàng, giảm giá, giao nhầm, hủy đơn.
Phần chiều nghịch này nếu làm qua loa, thì kho, doanh thu và công nợ sẽ lệch rất nhanh.
Quy trình bán hàng chiều thuận
Cho dễ hình dung, quy trình bán hàng chiều thuận thường đi theo thứ tự:
Báo giá → Đơn bán → Giao hàng → Hóa đơn → Thu tiền.
Không phải doanh nghiệp nào cũng cần đủ hết các bước, nhưng bỏ bước nào thì cũng nên biết mình đang bỏ kiểm soát ở đâu.
Báo giá – chốt cho rõ ngay từ đầu
Báo giá không chỉ là gửi cho khách một con số. Nó giúp doanh nghiệp kiểm soát giá, tránh chuyện về sau kiểu “lúc đó đâu có nói giá vậy”.
Đơn bán – bước hay bị bỏ qua nhất
Đơn bán chưa làm giảm tồn kho ngay, nhưng nó trả lời câu hỏi rất quan trọng: doanh nghiệp đã cam kết bán cho khách này hay chưa.
Không có đơn bán, kho rất dễ bị động và bán chồng bán chéo.
Giao hàng – kho bắt đầu chịu trách nhiệm
Giao hàng là lúc hàng thật sự rời kho.
Thực tế Việt Nam, một đơn giao nhiều lần là chuyện rất bình thường, và SAP Business One xử lý được nếu làm đúng thứ tự.
Hóa đơn – lúc kế toán nhập cuộc
Hóa đơn là lúc doanh thu được ghi nhận và công nợ bắt đầu treo.
SAP không ép cách làm, quan trọng là doanh nghiệp chọn một cách và làm cho nhất quán.
Thu tiền – tiền về rồi mới thật sự xong
Thu tiền là lúc dòng tiền về.
Thu ở đâu thì cũng cần ghi nhận lại, nếu không thì báo cáo công nợ chỉ để tham khảo.
- Có dùng Sales Quotation để chốt giá trước không?
- Có tạo Sales Order trước khi giao hàng không?
- Giao hàng có theo từng đợt rõ ràng không?
- Hóa đơn ghi nhận doanh thu có thống nhất không?
- Thu tiền có ghi nhận đầy đủ trên SAP không?
Một ví dụ rất quen: doanh nghiệp phân phối bán cho đại lý
Với doanh nghiệp phân phối, bán cho đại lý, công nợ 30 ngày, giao hàng chia nhiều đợt là chuyện rất thường gặp.
Trên SAP Business One, luồng hợp lý là:
báo giá → đơn bán → giao từng đợt → hóa đơn → theo dõi thu tiền.
Phần này sẽ được đi sâu hơn trong bài:
Quy trình bán hàng doanh nghiệp phân phối trên SAP Business One
Kết lại
SAP Business One không ép doanh nghiệp phải bán hàng theo khuôn.
Nó chỉ đưa ra một bộ khung rõ ràng.
Hiểu quy trình thì SAP chạy nhẹ, chưa rõ quy trình thì SAP chỉ làm lộ ra những chỗ đang rối sẵn.
Bán hàng làm cho rõ ngay từ đầu, thì kho – kế toán – báo cáo tự nhiên sẽ khớp về sau.
Nếu anh/chị muốn đọc tiếp theo từng nhóm tình huống, mình tách thành 3 bài vệ tinh cho dễ theo:
Tác giả: Nghĩa Nguyễn (Paul) – Tư vấn hệ thống & Phát triển giải pháp ERP - BI - Automation cho doanh nghiệp SME.
- 🌐 Website: Paul Digital Hub
- 📰 Blog: Hội nhập kỷ nguyên số
- 💼 LinkedIn: Paul Nguyen – Digital Consultant
- 📊 Kinh nghiệm: 10+ năm triển khai & tư vấn SAP Business One, CRM, Power BI, Microsoft 365
- 📞 Zalo: 0933 873 165
🚀 Paul Digital Consultant – Kết nối Công nghệ & Doanh nghiệp
Trong nhiều doanh nghiệp Việt Nam, bán hàng thường được hiểu rất đơn giản: báo giá – xuất hàng – thu tiền.